Suriye’de kimyasal silah gündemi kronolojisi

img
Suriye’de kimyasal silah gündemi kronolojisi YDH

YDH, ABD’li Gazeteci Seymour Hersh’in iddiaları üzerine yeniden gündeme gelen Suriye’deki kimyasal silah konusu ile ilgili olarak bir kronoloji hazırladı.




3 Temmuz 2012: Dönemin Suriye Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Cihad Makdisi, kimyasal silahlara sahip olduklarını; ancak bunları asla kendi halkına karşı kullanmayacaklarını, sadece ülkeyi işgal etmeye kalkışan yabancı güçlere karşı kullanabileceklerini açıkladı.

4 Aralık 2012: El-Hayat gazetesi, Reuters’ten naklen, Suriye Cumhurbaşkanı Beşşar Esed'in kimyasal silah kullanması halinde, Amerika, İsrail, Türkiye ve Ürdün'den oluşan dörtlünün Suriye'ye askeri müdahalede bulunması için hazırlıklara başladığını bildirdi.

5 Aralık 2012: Türk malı kimyasal maddelerle kimyasal silah üretip bunu tavşanlar üzerinde deneyen muhaliflerin görüntüleri yayımlandı.

7 Aralık 2012: Dönemin ABD Savunma Bakanı Leon Panetta, Suriye’de kimyasal silahların kullanılmasının Washington açısından bir kırmızıçizgi olduğunu açıkladı.

14 Aralık 2012: İsrail Askeri İstihbarat Servisi Başkanı Aviv Kochavi’nin, Suriye’deki kimyasal silahlar konusunu görüşmek üzere bazı Avrupa ülkelerini kapsayan gizli bir ziyarette bulunduğu açıklandı.

1 Ocak 2013: Özgür Suriye Ordusu Sözcüsü Bessam Dade, AA Arapça servisine verdiği demecinde kimyasal silahlara sahip olduklarını ve gerekirse bunu kullanabileceklerini açıkladı. AA, daha sonra bu haberini yayından kaldırdı.

12 Ocak 2013: ABD Savunma Bakanı Leon Panetta, Suriye yönetiminin devrilmesi durumunda bu ülkedeki kimyasal silahların güvenliğinin ABD teminatında olacağını açıkladı.

30 Ocak 2013: İsrail, Suriye’nin Hizbullah’a silah naklettiğini öne sürerek Şam’daki Cemraya askeri araştırma merkezini bombaladı.

15 Mart 2013: İsrail Askeri İstihbarat Servisi Başkanı Aviv Kochavi, Suriye yönetiminin kimyasal silah kullanmak için hazırlık yaptığını iddia etti.

15 Mart 2013: ABD’li Cumhuriyetçi Senatör John McCain, Suriye’deki kimyasal silahlardan kendini koruması gereken ülkelerin hazırlıklı olması gerektiğini belirterek, Suriye’deki kimyasal silahların aşırı grupların eline geçmemesi için uluslar arası bir operasyon yapılmasını istedi. 

18 Mart 2013: Suriye ordusunun kontrolündeki Halep’in Han el-Asel beldesine kimyasal silah saldırısı düzenlendiği ve 16 kişinin öldüğü, 86 kişinin de yaralandığı açıklandı.

20 Mart 2013: Suriye yönetimi BM’den Han el-Asel saldırısının araştırılmasını istedi. Rusya muhaliflerin kimyasal silah kullandığını belirtirken, ABD kimyasal silah kullanıldığına dair kanıt olmadığını açıkladı.

22 Mart 2013: BM, Suriye’nin talebi üzerine Han el-Asel’de araştırma yapılacağını açıkladı.

23 Nisan 2013: İsrail Askeri İstihbaratı Araştırma ve Analiz Dairesi Başkanı İtai Brun, Suriye ordusunun isyancılara karşı kimyasal silah kullandığını iddia etti. Kullanılan silahların sinir gazı veya sarin olduğunu öne sürdü.

26 Nisan 2013: İngiltere Başbakanı David Cameron, Suriye hükümetinin muhaliflere karşı kimyasal silah kullandığı konusunda elde edilen verilerin giderek kesinlik kazandığını söyledi. 

28 Nisan 2013: Debka, Mossad Şefi Tamir Pardo’nun MİT Müsteşarı Hakan Fidan’la görüşeceğini ve Türkiye ile İsrail’in Suriye konusunda istihbarat paylaşımı yapacağını bildirdi.

30 Mayıs 2013: Adana Emniyet Müdürlüğü'nün, Reyhanlı katliamının ardından başlattığı El Kaide ve bu örgütle irtibatlı El Nusra Cephesi'ne yönelik operasyonda gözaltına alınan zanlılara ait adreslerde 2 kilogram da sarin gazı ele geçirildiği bildirildi. Sarin gazının Türkiye’ye Libya’dan getirildiği öne sürüldü.

2 Haziran 2013: Adana Valisi Hüseyin Avni Coş, sanıkların adreslerinde ele geçirilen maddenin sarin gazı değil, antifriz olduğunu açıkladı.

12 Haziran 2013:İsrail gizli servisi MOSSAD’ın Başkanı Tamir Pardo, Türkiye’de MİT Müsteşarı Hakan Fidan’la, Suriye, İran ve Gezi Parkı konularıyla ilgili görüştü.

10 Temmuz 2013: Rusya’nın BM Temsilcisi Vitali Çurkin muhaliflerin Halep’in han el-Asel bölgesinde kimyasal silah kullandığını belirtti.

18 Ağustos 2013: BM kimyasal silah denetçileri Halep’in Han el-Asel bölgesinde araştırma yapmak üzere Şam’a geldi.

21 Ağustos 2013: Şam’a 4 kilometre mesafedeki Doğu Guta’ya kimyasal silah saldırısı yapıldığı ve binden fazla kişinin öldüğü öne sürüldü. 

23 Ağustos 2013: ABD Genelkurmay Başkanı Martin Dempsey, Suriye’ye askeri müdahalenin ABD’nin çıkarına olmayacağını açıkladı.

26 Ağustos 2013: ABD Savunma Bakanı Chuck Hagel, Suriye’de yaşananlardan tam olarak emin olunmadıkça müdahale konusunda açıklama yapamayacağını söyledi.

26 Ağustos 2013: İsrail’in Uluslar arası ilişkiler ve stratejiden sorumlu Bakan Yuval Steinz, Doğu Guta’ya yapılan kimyasal silah saldırısının sorumlusunun Suriye Cumhurbaşkanı Beşşar Esed olduğunun son derece açık olduğunu söyledi.

26 Ağustos 2013: ABD Dışişleri Bakanı John Kerry, Suriye yönetiminin kanıtları yok ettiğini, dolayısıyla müdahale için BM raporunu beklemeye gerek olmadığını açıkladı.

27 Ağustos 2013: Arap Birliği Doğu Guta’daki kimyasal saldırıdan Suriye yönetiminin sorumlu olduğunu açıkladı.

30 Ağustos 2013: Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, "Doğu Guta'daki kimyasal silah saldırısının sorumlusu Suriye rejimidir. Bizim açımızdan kimyasal saldırıdan rejimin sorumlu olduğuna dair şüphe yok" dedi. Suriye konusunda ‚ tüm kırmızıçizgilerin aşıldığını belirten Davutoğlu ‘konu hemen araştırmalı ve cezalandırılmalı’ dedi.

30 Ağustos 2013: ABD’nin müdahale hazırlıkları sürerken Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, sınırlı müdahalenin kendilerini tatmin etmeyeceğini söyledi.

30 Ağustos 2013: Mısır, Ürdün, Irak ve Lübnan doğacak sonuçlardan dolayı Suriye’ye askeri müdahalede bulunulmasına karşı olduklarını açıkladı.

30 Ağustos 2013: İran Devrim Muhafızları Ordusu Komutanı General Muhammed Ali Caferi, Suriye’ye yapılacak bir müdahalenin Suriye ile sınırlı kalmayacağı uyarısında bulundu.

30 Ağustos 2013: İngiliz meclisi, Suriye’ye askeri müdahale kararını reddetti.

31 Ağustos 2013: ABD Başkanı Barack Obama, kendi yetkisinde olmasına rağmen müdahale kararını Kongre’ye bıraktı.

6 Eylül 2013: ABD Başkanı Barack Obama, St. Petersburg kentinde düzenlenen G-20 zirvesinde Suriye’deki kimyasal silah saldırısıyla ilgili olarak kınama ve yaptırımların işe yaramadığını, sınırlı da olsa askeri operasyon yapacaklarını söyledi.

9 Eylül 2013: ABD Dışişleri Bakanı John Kerry, Suriye yönetiminin elindeki kimyasal silahları BM’ye vermesi halinde müdahaleden vazgeçilebileceğini açıkladı.

10 Eylül 2013: Moskova’da bulunan Suriye Dışişleri Bakanı Velid Muallim, Rus Meslektaşı Lavrov’un kimyasal silahların teslimi önerisini kabul ettiklerini açıkladı.

11 Eylül 2013: 30 Mayıs’ta Adana’da yakalanan ve Suriye’ye bazı kimyasal maddeleri sokmaya çalışmakla suçlanan 12 kişiden 7’si serbest bırakıldı.  

14 Eylül 2013: ABD Dışişleri Bakanı John Kerry ile Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Suriye’deki kimyasal silahların imhası konusunda anlaşmaya vardı ve Amerikan müdahalesi seçenek dışı kaldı



Makaleler

Güncel