İsrail’in İran’a saldırganlığı ve Tahran’ın misillemeleri sadece işgal altındaki topraklarda değil, ekonomide de etkisini gösterdi. Petrol ve altın fiyatları hızla yükselirken, şekel zayıfladı, bütçe açığı büyüyor, kredi notu riski gündemde. Uzayan savaş, İsrail ekonomisinde derin ve kalıcı hasarlar yaratabilir.
YDH- İsrail Kanal 12'nin haberine göre, İsrail'in İran'a saldırganlığı ve İran'ın yanıtının ardından tırmanan gerilim, yalnızca askeri değil, ciddi ekonomik sonuçlar da doğuruyor.
İran saldırıları, ülke ekonomisi üzerinde baskı yaratırken küresel piyasalarda da yankı buldu.
Hafta sonu itibarıyla petrol fiyatları %11,7, altın fiyatları ise %3,7 oranında arttı.
Bank Hapoalim’in Baş Stratejisti Modi Shafrir’in haftalık raporuna göre, bu gelişmeler küresel çapta sınırlı bir etki yaratırken —örneğin S&P 500 endeksinde yalnızca %0,4’lük bir düşüş gözlendi— İsrailli medya, bu tablonun İsrail ekonomisi için çok daha karmaşık ve endişe verici olduğunu kaydetti.
Bank Hapoalim’in projeksiyonlarına göre savaşın ikinci çeyrekte ekonomik büyümeyi aşağı çekmesi ve bütçe açığını artırması bekleniyor.
Gazze’de süregelen çatışmalar ve şimdi İran cephesindeki gelişmeler, savunma harcamalarında önemli artışlara neden olurken, ekonomik aktivitedeki yavaşlama vergi gelirlerini olumsuz etkiliyor.
Zaten Mayıs ayında GSYİH’nın %5’i seviyesine ulaşan bütçe açığının daha da büyümesi öngörülüyor.
Leader Capital Markets Baş Ekonomisti Jonathan Katz’a göre, savaş uzadıkça hem devlet gelirlerinde erime hem de savunma bütçesinde keskin bir artış bekleniyor.
Dahası, çatışmanın şiddetlenmesi uluslararası kredi derecelendirme kuruluşlarından ani bir not indirimi getirebilir.
Şekel zayıflıyor, risk primi artıyor
İran'ın saldırıları sonrasında, İsrail finans piyasalarında, artan jeopolitik risklerin etkisi doğrudan hissediliyor.
Ülke tahvillerindeki faiz oranları yükselirken, şekel değer kaybediyor.
Bu tablo, yatırımcıların İsrail’e yatırım yaparken talep ettiği “risk primi”nin yükseldiğine işaret ediyor.
Enflasyon baskısı ve yaşam maaliyeti
İran’ın saldırıları, doğrudan tüketici fiyatlarına yansırken, petrol fiyatlarının artması, şekelin değer kaybı ve yurtdışı uçuş maliyetlerindeki yükseliş, enflasyonist baskıları artırıyor.
Önümüzdeki yıl için enflasyon beklentisi %2,5 seviyesine yükselmiş durumda.
Bank Hapoalim’den Shafrir, savaşın uzunluğu ve sonuçlarının bu tahminlerde büyük belirsizlik yarattığını vurguluyor.
Interactive Israel Yatırım Evi CEO’su David Shemtov ise yatırımcıları uyararak, "jeopolitik ve güvenlik gelişmelerine göre riskin yeniden fiyatlandırılması gerektiğini" belirtiyor.
Shemtov’a göre, enerji fiyatlarının yükselmeye devam etmesi şirket kârlarını azaltabilir, yakıt fiyatlarını artırabilir ve sermaye piyasalarını baskı altına alabilir.
