İsrail'in Haaretz gazetesinin haberine göre, İran son saldırılarda ülkedeki üniversiteleri ve araştırma enstitülerini doğrudan hedef aldı. Saldırılar sonucunda yüz milyonlarca şekellik maddi hasar meydana gelirken, ülkenin bilimsel araştırma sektörünün uzun vadeli bir krize girdiği uyarısı yapıldı.
YDH - İsrail'in önde gelen gazetelerinden Haaretz, son dönemdeki savaş sırasında İran'ın İsrail'deki üniversiteleri ve araştırma enstitülerini doğrudan hedef aldığını yazdı.
Saldırılar sonucunda akademik binalar ve laboratuvarlarda geniş çaplı yıkım meydana gelirken, maddi kaybın yüz milyonlarca şekeli bulduğu ve bilimsel araştırma sektörünün uzun vadeli bir krizle karşı karşıya olduğu belirtildi.
Bilimsel araştırmalar hedef tahtasında
Haaretz'in haberine göre, İsrail'in Demir Kubbe'den Davut Sapanı'na kadar en önemli savunma sistemleri, üniversitelerdeki akademik araştırmalardan doğdu.
Özellikle Ben-Gurion Üniversitesi'nin, hava kuvvetleri pilotları ve üst düzey istihbarat subayları için adeta bir "fabrika" olduğu vurgulandı.
Üniversite Rektörleri Birliği Başkanı Profesör Daniel Chamovitz, "İlk kez gerçekten hedef alındık," diyerek Weizmann Enstitüsü, Ben-Gurion, Tel Aviv ve Technion üniversitelerini vuran hassas saldırılara dikkat çekti.
Ağır hasar: Onlarca laboratuvar hizmet dışı kaldı
Saldırılar sonucunda Weizmann Enstitüsü'ndeki 45 laboratuvar kısmen yıkılırken, 20 laboratuvar da hasar gördü. İran füzelerinin ayrıca Ben-Gurion Üniversitesi'ndeki tıp fakültesini ve öğretim üyelerine ait lojmanları vurduğu bildirildi.
Doğrudan maddi kayıpların on milyonlarca, hatta yüz milyonlarca şekel olduğu tahmin ediliyor.
Bu hasarın yanı sıra, yabancı bilim insanları ve öğrencilerin ülkeden ayrılması nedeniyle hayati önem taşıyan araştırmaların durma noktasına geldiği ifade edildi.
Kriz üç boyutlu: Altyapı, insan ve diplomasi
Profesör Chamovitz, yaşanan zararı üç seviyede değerlendirdi: Altyapı ve cihazların tahrip olması, araştırmacıların ayrılması sonucu araştırmaların durması ve özellikle Avrupa ile akademik ilişkilerin zedelenmesi.
Chamovitz, İsrail'in Horizon 2020 gibi büyük fon programlarından dışlanma riskiyle karşı karşıya olduğunu belirtti.
Gazete, Hayfa Üniversitesi, Technion Enstitüsü ve Bar-Ilan Üniversitesi'ndeki akademisyenlerin de savaşın bilimsel deneyleri aksattığını ve lisansüstü öğrencileri ülkeyi terk etmeye veya yedek orduya katılmaya zorladığını doğruladığını aktardı.
Profesör Yaron Shav-Tal ise "Yıllardır devam eden hayati projeler dışında deneyler tamamen durdu," dedi.
Hükümetin çıkardığı yasalar krizi derinleştiriyor
Chamovitz, İsrail hükümetinin de üniversitelerin bağımsızlığını kısıtlayan ve fonlarını azaltan bir dizi yasa çıkararak akademik özgürlüğü baltaladığını ve krize katkıda bulunduğunu ifade etti.
Üniversitelerin her zaman İsrail projesinin bir parçası olduğunu vurgulayan Chamovitz, "Onlara zarar vermek, hem güvenlik kurumuna hem de bilim kurumuna aynı anda darbe vurmaktır," şeklinde konuştu.
