ABD’nin, İran’a yönelik hava saldırıları öncesinde Pentagon’un sinyal ve yanıltma faaliyetlerinde merkezi rol üstlenen Hint Okyanusu’ndaki Diego Garcia üssünde konuşlu kuvvetlerini geri çektiği bildirildi.
YDH- Newsweek’in haberine göre, bu hafta elde edilen uydu görüntüleri, Hint Okyanusu’ndaki Diego Garcia üssünde konuşlu ABD güçlerinin geri çekildiğini ortaya koydu. İngiltere ve ABD’nin ortak askeri tesisinin, İran’a yönelik ABD hava saldırılarının öncesinde Pentagon’un sinyal ve yanıltma faaliyetlerinde merkezi bir rol oynadığı kaydedildi.
Mart ayı sonunda, Avrupa Uzay Ajansı’nın Sentinel-2 uydularının da aralarında bulunduğu açık kaynaklı görüntüleri inceleyen analistler, Ortadoğu’daki gerginliklerin ortasında ABD Hava Kuvvetleri’nin mercan adasına yaptığı sevkiyatlarda artış fark etti. ABD Savunma Bakanı Pete Hegseth, daha sonra bu konuşlanmaların “İran ve müttefiklerini caydırmaya yönelik ABD çabalarının parçası” olduğunu açıkladı.
Diego Garcia, Hint Okyanusu’nun ortasında, İran ve Çin’e 2.000-3.000 mil uzaklıkta stratejik bir konumda bulunuyor. Bu üssün, ABD’nin geniş Hint-Pasifik bölgesinin her iki yarısına güç yansıtma kapasitesinde “kilit rol” oynadığı belirtildi.
Newsweek’e göre, kalıcı olarak yalnızca birkaç yüz İngiliz ve Amerikalı asker tarafından işletilen üs, ABD’nin olası kriz bölgelerine hızlı şekilde müdahale edebilmesi için deniz ve hava unsurlarını önceden konuşlandırmasına imkân tanıyor.
Üs, bahar aylarında İran’ın nükleer programı konusundaki artan ABD-İran gerginlikleri nedeniyle kamuoyunun dikkatini çekmişti.
Dergiye göre, Katar ve bölgedeki diğer ülkelerdeki ABD üslerinden farklı olarak Diego Garcia’nın uzaklığı, onu İran füzelerinin çoğunun erişiminin dışında bırakıyor. Bu durum, burayı “ideal bir konuşlanma noktası” haline getiriyor. Üs, geçmişte Afganistan ve Irak savaşlarında kalkış noktası olarak kullanılmış, sonrasında ise Ortadoğu, Güney Asya ve Doğu Afrika’daki operasyonların merkezi haline gelmişti.
Haziran ayında Trump İran’a saldırı emri verdiğinde, harekât Diego Garcia’dan değil, Missouri’den havalanan yedi B-2 bombardıman uçağıyla gerçekleştirilmişti.
Newsweek, Pentagon’un bu tercihinin, büyük ölçüde tespit edilmemeyi sağladığını ve sürpriz etkisini artırdığını öne sürdü.
Avrupa Uzay Ajansı tarafından pazartesi günü kaydedilen yeni bir uydu fotoğrafı, yoğun bulutların engelini aşmak için sahte renklerle işlendi. Görüntüde, Diego Garcia’nın askeri sinyal verme amaçlı geçici rolünün sona erdiği kaydedildi. ABD savaş uçakları ve stratejik bombardıman uçaklarının daha önce “Tahran’a açık bir uyarı” olarak park ettiği alanların boş olduğu görüldü.
Mayıs ayında en yoğun döneminde Hint Okyanusu’ndaki üsse yapılan sevkiyatlar arasında F-15 savaş uçakları, B-2 ve B-52 bombardıman uçakları, KC-135 tankerleri ve C-17 askeri nakliye uçaklarının bulunduğu bildirildi. Bu konuşlanmanın, İsrail’in iki hafta süren İran askeri altyapısına yönelik hava saldırılarından ve İran’ın İsrail topraklarına balistik füze saldırılarından hemen önce gerçekleştiği kaydedildi.
Emekli ABD Kara Kuvvetleri Generali Joseph Votel, Newsweek’e yaptığı açıklamada, “Muhtemelen Diego Garcia’yı hazır hale getirdik, ancak nihayetinde başkan farklı bir plan üzerinde karar kıldı. Bu plan güvenliği sağlamaya daha çok odaklanıyordu.” dedi.
Pentagon, İran’ın nükleer tesislerine yönelik saldırının aldatma, havada yakıt ikmali ve neredeyse tamamen telsiz sessizliğine dayalı bir harekât olduğunu belirtti. Missouri’deki Whiteman Hava Kuvvetleri Üssü’nden havalanan B-2 uçaklarının 30 saati aşan bir gidiş-dönüş bombardıman sortisi gerçekleştirdiği kaydedildi. Ayrıca, gözlemcileri ABD’nin niyetleri konusunda yanıltmayı başaran sahte uçakların Guam’a yönlendirildiği bildirildi.
ABD Deniz Harp Koleji öğretim üyesi Şahin Berenci, Newsweek’e yaptığı açıklamada, “Bu sahte uçuşlar muhtemelen İran’ın dikkatini ABD’den değil, Diego Garcia’dan gelebilecek tehditlere yoğunlaştırması için planlanmıştı.” dedi.
Newsweek’in aktardığına göre, uzmanlar, İran’dan gelen tehdidin sona ermediğini, Diego Garcia’daki ABD güçlerinin görünür şekilde azaltılmasının CENTCOM bölgesindeki önceliklerin değiştiği anlamına gelmediğini bildirdi.
Emekli Orgeneral Joseph Votel, “İran tehdidinin öngörülebilir gelecekte ABD’nin bölgedeki çıkarlarını ve askeri stratejisini yönlendirmeye devam edeceğini düşünüyorum. İran’ın zenginleştirme kapasitesi geciktirilmiş olabilir ama tamamen yok edilmedi. İran farklı bir yola girmiş değil, bu yüzden buna ilişkin endişelerimizin sürmesi gerektiğini düşünüyorum.” ifadelerini kullandı.
ABD Deniz Harp Koleji Strateji ve Politika Bölümü öğretim üyesi Şahin Berenci ise “Son yaşanan kriz göz önüne alındığında, ABD’nin Diego Garcia’da önceden konuşlanmış güçlerinin bulunmaması, İran’ı anavatandan kalkan stratejik bombardıman uçaklarıyla vuramayacağı anlamına gelmiyor.” dedi.
Uzmanlara göre, Diego Garcia ABD için Hint-Pasifik bölgesinde stratejik bir merkez olmaya devam edecek, her operasyonda kullanılmasa bile önemini koruyacak.
