Microsoft, İsrail ordusuna bağlı 8200. Birim'in Filistinli sivilleri kitlesel olarak gözetlemek için kullandığı bulut hizmetlerini sonlandırdı. Şirket, kararın, hizmet şartlarının ihlal edildiğini tespit eden bir dış denetimin ardından alındığını açıkladı.
YDH - Microsoft, İsrail ordusunun Batı Şeria ve Gazze'deki Filistinli sivillere ait geniş çaplı istihbarat verilerini depolamak için kullandığı teknolojilere erişimini sonlandırdığını bildirdi.
Şirketin, kararı geçen hafta sonu Savunma Bakanlığına gönderdiği bir mektupla ilettiği belirtildi.
Söz konusu adım, Gazze'ye yönelik soykırım harekatının başlamasından bu yana Amerikalı teknoloji tekellerinden İsrail ordusuna gelen ilk yasak oldu.
Buna karşın Microsoft, uzun süredir müşterisi olan diğer İsrail askeri birimleriyle işbirliğini sürdürüyor.
Öte yandan karar, geçen ay +972 Magazine, Local Call ve The Guardian tarafından yayımlanan ortak araştırmanın beraberinde alındı.
Araştırma, İsrail ordusunun elit siber savaş birimi olan 8200. Birim'in, milyonlarca Filistinlinin telefon görüşmelerinden elde edilen kayıtları Microsoft’un bulut platformu Azure’da depoladığını ortaya koymuştu.
Bu verilerin, son iki yılda Gazze’de ölümcül hava saldırıları planlamak ve Batı Şeria’da Filistinlileri gözaltına almak için kullanıldığı bildirilmişti.
"Sivillerin kitlesel olarak gözetlenmesine aracılık etmiyoruz"
The Guardian'ın ulaştığı mektuba göre Microsoft, haberlerin ardından "acil" bir dış denetim başlattığını ve İsrail ordusunun bulut hizmeti kullanımının şirketin hizmet şartlarını ihlal ettiğini tespit ettiğini bildirdi.
Mektupta, "haberleri doğrulayan kanıtlara ulaşıldığı" için proje kapsamında kullanılan depolama ve yapay zekâ hizmetlerinin askıya alındığı belirtildi. Microsoft ayrıca, "Biz sivillerin kitlesel gözetimine aracılık eden bir şirket değiliz," ifadelerini kullandı.
Microsoft Başkan Yardımcısı Brad Smith'in de kararı çalışanlara gönderdiği bir e-postayla bildirdiği aktarıldı.
Smith, "Savunma Bakanlığı bünyesindeki birimin hizmetlerini sonlandırdık. Hiçbir ülkede sivillerin kitlesel gözetimine imkân sağlayan teknolojiler sunmuyoruz. Bu ilkeyi 20 yılı aşkın süredir kararlılıkla uyguluyoruz," ifadelerini kullandı.
Diğer projeler karardan etkilenmedi
Geçen ay Hollanda'da Microsoft'un veri merkezinin önünde düzenlenen gösteride, İsrail ordusuna ait 11 bin 500 terabaytlık verinin burada saklandığı açıklanmıştı.
Araştırmanın yayımlanmasından birkaç gün sonra 8200 Birimi'nin, söz konusu verileri Microsoft’un yurt dışındaki sunucularından çekerek Amazon Web Services (AWS) bulut platformuna aktarma planları yaptığı öğrenildi.
Ordunun 7 Ekim’den bu yana AWS’ye bağımlılığının da giderek arttığı belirtiliyor.
Öte yandan, Microsoft’un İsrail ordusuyla yürüttüğü pek çok proje bu karardan etkilenmedi. Ocak ayında +972, Local Call ve The Guardian'ın Savunma Bakanlığı ile Microsoft İsrail şubesinden sızdırılan belgelere dayandırdığı araştırma, teknoloji devinin İsrail'in başlıca tüm askeri altyapılarında varlık gösterdiğini ortaya koydu.
Hava, kara ve deniz kuvvetleri dâhil onlarca birimin Microsoft’un bulut hizmetlerine bel bağladığı, Gazze’ye yönelik en yoğun bombardıman dönemlerinde Savunma Bakanlığının Microsoft’tan aldığı yapay zekâ hizmetlerinin satışlarının kayda değer ölçüde arttığı ifade edildi.
Proje, 2021'de Seattle'da başladı
Gözetim projesinin, Kasım 2021’de dönemin 8200. Birim Komutanı Yossi Sariel’in Seattle’da Microsoft Genel Müdürü Satya Nadella ile yaptığı görüşmeyle başladığı belirtiliyor.
The Guardian'ın elde ettiği bir iç yazışmaya göre Sariel, birimin istihbaratının yüzde 70'e kadarını, en gizli belgeler de dâhil olmak üzere Azure’a aktarmak istediğini iletti.
Microsoft ile işbirliğinden önce 8200. Birim'in yalnızca "şüpheli" kabul edilen on binlerce Filistinliye ait telefon kayıtlarını depolama kabiliyeti bulunuyordu.
Azure’un sınırsız depolama kapasitesi sayesinde, Gazze ve Batı Şeria’daki çok daha fazla Filistinlinin konuşmaları kaydedilebildi.
İsrailli kaynakların aktardığına göre projenin hedefi "saatte bir milyon aramayı" kayda almak oldu.
Bu devasa veri havuzunun, Batı Şeria’daki neredeyse her Filistinliye dair muhtemel suçlayıcı bilgiler elde edilmesini mümkün kıldığı, bunun da şantajdan idari gözaltılara ve hatta cinayetlerin geriye dönük gerekçelendirilmesine kadar kullanılabilecek bir araç hâline geldiği kaydedildi.
Microsoft içindeki bazı yetkililerin, hem yüksek maliyet hem de gizli bilgilerin yabancı sunuculara aktarılmasının doğuracağı riskler nedeniyle Sariel’in kararına karşı çıktığı, ancak Sariel'in projede ısrarcı olduğu belirtildi.
Araştırma, Microsoft üst yönetiminin ise 8200. Birim ile işbirliğini kârlı bir fırsat olarak gördüğünü gösterdi. 2021’deki toplantıda Nadella'nın işbirliğinin Microsoft için "kritik" olduğunu söylediği, iç belgelerde ise projenin "olağanüstü güçlü bir marka hamlesi" olarak nitelendiği ortaya çıktı.
Şirket, ocak ayındaki araştırmanın ardından mayısta yaptığı açıklamada, İsrail ordusunun Filistinlilere zarar vermek için teknolojilerini kullandığına dair kanıt bulamadığını duyurmuştu.
Fakat son soruşturmayı yürüten ABD merkezli Covington & Burling hukuk şirketinin bulgularının, 8200. Birim'in Microsoft’un bulut depolama ve yapay zekâ hizmetlerine erişiminin engellenmesine yol açtığı bildirildi.
Smith, çalışanlara gönderdiği e-postada, haberlerin "müşteri mahremiyetine bağlılığımız nedeniyle erişemediğimiz bilgilere ışık tuttuğunu," belirterek, "İncelememiz sürüyor," dedi.
