El-Meyadin’e konuşan eski Filistin Başbakanı Muhammed Iştiyye, Hamas’ın Gazze’nin yönetimine katılmama yönündeki uluslararası talebi kabul ettiğini bildirdi.
YDH- Filistin’in eski başbakanı ve Filistin Başkanlığı özel temsilcisi Muhammed Iştiyye, el-Meyadin’e verdiği özel röportajda, “Bizim için en önemli olan, İsrail’in Filistin halkına yönelik saldırılarının ve 7 Ekim 2023’ten bu yana işlenen suçların durdurulmasıdır.” dedi.
Iştiyye, anlaşmanın ilk aşamasının kısmen uygulandığını belirterek, Filistin liderliği açısından en önemli hususun öldürmelerin durdurulması ve tıbbi ile gıda yardımlarının Gazze Şeridi’ne ulaştırılması olduğunu ifade etti. Iştiyye, mevcut anlaşmanın en önemli özelliğinin ise uygulanmasını garanti eden ülkelerin bulunması olduğunu kaydetti.
“İsrail anlaşmaları ihlal ediyor, Filistin devletinin kuruluşunu sabote ediyor”
Iştiyye, İsrail’le uzun yıllara dayanan deneyimin, Tel Aviv’in hiçbir anlaşmaya bağlı kalmadığını gösterdiğini söyledi. “İsrail, Filistin halkıyla imzalanan siyasi, güvenlik ve mali anlaşmaları ihlal etmeye devam ediyor” diyen Iştiyye, anlaşmanın ilk aşamasının tam olarak uygulanmadığını, ancak “bizim için önemli olanın öldürmelerin durdurulması ve yardımların Gazze’ye girmesi” olduğunu vurguladı.
Eski başbakan, İsrail’in yıllar boyunca bağımsız bir Filistin devletinin kurulma ihtimalini ortadan kaldırdığını belirtti. Bugün yapılması gerekenin, tüm Filistin topraklarındaki işgali sona erdirecek uluslararası bir barış konferansı düzenlemek olduğunu ifade etti.
Iştiyye, anlaşma kapsamında serbest bırakılması talep edilen isimlerin tamamının henüz serbest bırakılmadığını, bunlar arasında Filistinli lider Mervan Barguti ve diğer bazı siyasi önderlerin bulunduğunu kaydetti. Bunun, “anlaşmada varılan mutabakatın açık bir ihlali” olduğunu dile getirdi.
Iştiyye ayrıca, İsrail’in Gazze’den tam çekilmesinin gerektiğini, “güvenli bölge” söylemlerinin kabul edilemez olduğunu belirtti. “İsrail’in Gazze’ye, Cenin kampına davrandığı gibi yaklaşmaması gerekir.” diyen Iştiyye, garantör ülkelerin görevinin anlaşmanın tam uygulanmasını sağlamak ve Gazze’de yeniden saldırı ya da kaos senaryolarını engellemek olduğunu ifade etti.
“Aşırılığın kaldırılması ancak Filistin halkıyla barış sağlanırsa mümkün”
Iştiyye, “aşırılığın ortadan kaldırılması” maddesinin ancak Filistin halkıyla gerçek bir barış sağlanması durumunda anlam kazanacağını belirtti. Garantör ülkelerin rollerini yalnızca Gazze ile sınırlamayıp, tüm Filistin topraklarını kapsayacak şekilde sürdürmeleri gerektiğini söyledi.
Gazze’nin yönetimi ve geçiş süreci
Gazze Şeridi’nin yönetimine ilişkin konuşan Iştiyye, hükümetten ve Filistin yönetiminden ayrı bir geçici otorite oluşturulması yönündeki girişimlerin başarılı olamayacağını dile getirdi. Mısır’da 10 bin Filistinli polisin yaklaşan dönem için eğitim gördüğünü belirtti.
Hamas’ın, Gazze’nin yönetimine herhangi bir biçimde katılmama yönünde uluslararası bir talebi kabul ettiğini açıklayan Iştiyye, hareketin Filistin Kurtuluş Örgütü’ne ve “ulusal meşruiyete” geri dönmesi için tarihi bir fırsat bulunduğunu vurguladı. “Hamas’a dayatılan imkânsız şartlar yok” diyen Iştiyye, “Hamas’ın silahını Filistin Ulusal Yönetimi ve Filistin güvenlik güçleri çerçevesinde teslim etmesini önerdik.” ifadelerini kullandı.
Yeniden imar ve yaşamın normale dönmesi
Iştiyye, yeniden imar sürecinin, Gazze halkının yerinden edilmesi için bir araç hâline gelmesinden endişe duyduğunu belirtti. “Gazze’ye konserve gıda girmesinden söz etmek yeterli değil; yaşamın tüm temel unsurlarının tamamen geri dönmesi gerekiyor.” dedi.
“Yeni katliamların yaşanmaması için kapsamlı bir siyasi çözüm istiyoruz.” diyen Iştiyye, Filistin devletinin 159 ülke tarafından siyasi olarak tanındığını, Filistin Yönetimi’nin bu devletin temeli olduğunu vurguladı.
“Bugün Filistin Devleti’nin ilanını değil, Filistinli, Arap ve uluslararası mutabakatla onun sahada vücut bulmasını konuşuyoruz.” dedi.
Filistin müfredatına müdahale uyarısı
Filistin eğitim müfredatıyla ilgili olarak Iştiyye, geri dönüş hakkını ortadan kaldıracak herhangi bir değişikliği reddetti. “İsrail’in ve Avrupa’nın müfredatta talep ettiği değişiklikler bir reform değil, siyasi bir tutumdur.” ifadelerini kullandı.
“İsrail’e, müzakere masasında alamadığını müfredata koyarak da vermeyeceğiz.” diyen Iştiyye, bu konuda taviz verilmeyeceğini vurguladı.
“İsrail anlaşmaya tam olarak uymalı”
Iştiyye, bugün yapılması gerekenin İsrail’in anlaşmaya tam olarak uyması ve Gazze’den gecikmeden çekilmesi olduğunu belirtti. Gazze’de kargaşa yaratmanın amacının, yeni İsrail müdahalelerini meşrulaştırmak olduğunu söyledi.
Röportajını, “Biz saldırıların durmasını, anlaşmanın uygulanmasının güvence altına alınmasını ve halkımıza umut verecek siyasi bir sürecin başlatılmasını istiyoruz.” sözleriyle tamamladı.
