Pentagon, ABD stoklarını olumsuz etkilemeyeceğini değerlendirerek Beyaz Saray’a Ukrayna’ya uzun menzilli Tomahawk füzeleri sağlama yetkisi verdi.
YDH- CNN International’ın haberine göre, Pentagon, ABD’nin stoklarını olumsuz etkilemeyeceği değerlendirmesi sonrasında Beyaz Saray’a Ukrayna’ya uzun menzilli Tomahawk füzeleri sağlama yetkisi verdi. Ancak nihai siyasi kararın Başkan Donald Trump’ın elinde olduğu belirtildi. Bu bilgi, konuyu yakından takip eden üç ABD ve Avrupa yetkilisi tarafından aktarıldı.
Trump, bu ayın başında Beyaz Saray’da Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenskiy ile öğle yemeği sırasında yaptığı görüşmede, “ülkemizi korumak için ihtiyaç duyduğumuz şeyleri vermek istemiyoruz” diyerek füzeleri Ukrayna’ya sağlamak istemediğini ifade etti.
Ordu Genelkurmayı, Trump ile Zelenskiy’nin görüşmesinden kısa süre önce Beyaz Saray’a değerlendirmesini iletti. Zelenskiy, bu füzelerin Rusya içindeki petrol ve enerji tesislerini daha etkili hedefleyebilmesi için verilmesini talep ediyordu. Tomahawk füzelerinin menzili yaklaşık 1.600 kilometre civarında bulunuyor.
İki Avrupa yetkilisi, bu değerlendirmenin ABD’nin Avrupalı müttefiklerini cesaretlendirdiğini ve ABD’nin artık füze sağlamama için daha az gerekçesi bulunduğunu ifade etti. Trump, Zelenski ile görüşmeden birkaç gün önce ABD’nin potansiyel olarak Ukrayna’ya verebileceği “çok sayıda Tomahawk”a sahip olduğunu da söylemişti.
Trump’ın tavır değişikliği
ABD ve Avrupa yetkilileri, Trump’ın birkaç gün sonra tavrını ani biçimde değiştirmesine şaşırdı. Beyaz Saray’daki çalışma yemeğinde yaptığı açıklamalarda ABD’nin Tomahawk füzelerine “ihtiyacı olduğunu” söyleyen Trump, kapalı oturumda Zelenskiy’ye füzelerin verilmeyeceğini belirtti; en azından şimdilik.
CNN’in haberine göre, Trump’ın kararı, bir gün önce Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile yaptığı telefon görüşmesinin ardından geldi. Putin, füzelerin Moskova ve St. Petersburg gibi büyük şehirleri vurabileceğini, bunun sahada önemli bir etki yaratmayacağını ama ABD-Rusya ilişkilerini zedeleyeceğini iletti.
Füzelerin sağlanması ve operasyonel sorunlar
Kaynaklara göre, Trump, füzeleri tamamen gündemden kaldırmış değil. Yönetim, Trump onay verirse füzeleri hızlı biçimde Ukrayna’ya sağlayacak planlar hazırladı. Trump ayrıca, son haftalarda Putin’in barış görüşmelerini ciddiye almamasından dolayı, geçen hafta Rus petrol firmalarına yeni ABD yaptırımlarını onayladı ve Budapeşte’de yapılması planlanan Ukrayna görüşmesini şimdilik iptal etti.
Pentagon stoklarla ilgili endişe taşımamasına rağmen, ABD savunma yetkilileri Ukrayna’nın füzeleri nasıl eğitip kullanacağı konusunda hâlâ çözülmesi gereken konular olduğunu belirtiyor. Yetkililer, Ukrayna’nın füzeleri etkin biçimde kullanabilmesi için operasyonel birçok sorunun çözülmesi gerektiğini ifade etti.
Öne çıkan sorulardan biri, ABD füzeleri sağlasa bile Ukrayna’nın bunları nasıl ateşleyeceği. Tomahawk füzeleri genellikle yüzey gemilerinden veya denizaltılardan fırlatılıyor. Ancak Ukrayna Donanması ciddi biçimde zayıf olduğundan, füzelerin muhtemelen kara tabanlı sistemlerle fırlatılması gerekecek. Deniz Piyadeleri ve Kara Kuvvetleri, Ukrayna’ya sağlanabilecek kara tabanlı fırlatma sistemleri geliştirdi.
ABD fırlatıcı sağlamasa bile, Avrupa yetkilileri Ukrayna’nın bir çözüm bulabileceğine inanıyor. Bir yetkili, Ukraynalı mühendislerin, Birleşik Krallık tarafından sağlanan Storm Shadow füzelerini, modern NATO uçakları için tasarlanmış olmasına rağmen, Sovyet dönemi savaş uçaklarına entegre ederek çalıştırmayı başardığını hatırlattı.
Zelenskiy’den uzun menzilli hedefler
Zelenskiy, bu hafta X platformunda yaptığı paylaşımda, Ukrayna’nın bu yılın sonuna kadar uzun menzilli kapasitesini genişleterek savaşın “ülke için adil şartlarda” sona ermesini umduğunu belirtti.
Zelenskiy, “Küresel yaptırımlar ve nokta atışı yeteneklerimiz, bu savaşı Ukrayna için adil koşullarda sona erdirmek üzere neredeyse eş zamanlı işliyor.” dedi. “Tüm derin-darbe hedefleri yıl sonuna kadar tamamen güvence altına alınmalı, uzun menzilli etkimizi genişletmek de buna dahil.”