Arab Center tarafından yayımlanan analizde, "İsrail’in Gazze’ye yönelik vahşi saldırısının ardından, dünya Filistinlilere yönelik kitlesel saldırıya nasıl izin verdi?" sorusuna, bunun nedeni olarak, "ABD ve yurtdışındaki birçok güçlü şirketin, İsrail’in eylemlerinden ve hesap vermekten kaçınma çabalarından kâr elde etmesi" gösteriliyor.
YDH- Arab Center tarafından yayımlanan analizde, "İsrail’in Ekim 2023’te Gazze’ye yönelik vahşi saldırısının ardından, dünyanın Filistinlilere yönelik kitlesel saldırıya nasıl izin verdiği sorusu sıkça gündeme geldiği" belirtildi.
Analize göre, bu durumun bir nedeni, "ABD ve yurtdışındaki birçok güçlü şirketin, İsrail’in eylemlerinden ve hesap vermekten kaçınma çabalarından kâr elde etmesi."
Birleşmiş Milletler (BM) İşgal Altındaki Filistin Toprakları İnsan Hakları Özel Raportörü Francesca Albanese, Temmuz 2025’te yayımladığı çalışmada, Gazze’deki işgal ve Filistinlilere yönelik ihlallerden kâr sağlayan küresel şirketleri isimlendirdi.
Albanese, "Filistinlilerin yerlerinden edilmesinden ve yerlerine yasa dışı yerleşimlerle Yahudi İsraillilerin getirilmesinden kazanç sağlayan şirketleri" belirtti. Ayrıca, bu suçların sürdürülmesine katkıda bulunan ve çatışmayla ilgili yanıltıcı anlatılar sunan kurumları da sıraladı.
Albanese, özellikle finans şirketleri ve üniversitelerin propagandalarını ön plana çıkardı, ancak "hukuk, danışmanlık, medya ve reklam sektörlerinin de İsrail’in işgal ve ihlallerini meşrulaştırmada rol oynadığını" belirtti.
Gazze savaşında anlatının kontrolü
Analiz, 2025 yazına gelindiğinde İsrail’in, Gazze’deki savaşın anlatısını kontrol etmekte zorlandığını ortaya koydu. "İsrail’in sivillere yönelik saldırılarına karşı uluslararası tepkinin yavaş geldiği, ancak açlık çeken çocukların görüntülerinin daha yoğun tepkiler yarattığı" kaydedildi.
Önceden, kitlesel ölümler "Hamas’ın sivillere yakın olmasının kaçınılmaz sonucu" olarak gerekçelendirilmiş, Hamas’ın Filistinlileri "insan kalkanı" olarak kullandığı iddiasıyla kamuoyuna sunulmuştu. Ancak analiz, bu savunmanın artık "Gazze’de bilinçli açlığın amacını meşrulaştıramadığını" vurguladı.
Gazze İnsani Vakfı ve özel güvenlik şirketleri
Şubat 2025’te Boston Consulting Group’un desteğiyle, "İsrail ve ABD tarafından Gazze İnsani Vakfı (GİV) kuruldu". Vakıf, Mayıs 2025’te Gazze’de faaliyet göstermeye başladı.
Albanese’nin çalışmasına göre, İsrail’in GİV’yi kurma motivasyonlarından biri "BM ve UNRWA’nın insani yardım dağıtımındaki lider rolünü ikame etmekti."
Kuruluşun başından itibaren, mevcut insani yardım örgütleri GİV ile çalışmayı reddetti; çünkü vakıf "yardımı militarize etmekte ve Filistinlileri dört dağıtım noktasından birine giderek yiyecek almak zorunda bırakmaktaydı", bu durumun "zorla yer değiştirme ve savaş suçu" niteliğinde olduğu kaydedildi.
GHF, İsrail ordusunu tamamlayacak şekilde iki güvenlik şirketi işe aldı: "Safe Reach Solutions ve UG Solutions". Her iki şirket de Wyoming merkezli "Two Ocean Trust LLC" adlı finans şirketinin parçasıydı. Ocak-Mart 2025 ateşkesi sırasında, bu şirketler özel askeri yükleniciler göndermiş ve "Netzarim Koridoru’ndan geçen Filistinlilerin güvenlik kontrolünü sağlamışlardı."
Safe Reach Solutions’ın kurucusu ve direktörü "Phil Reilly", eski CIA görevlisi olarak, Boston Consulting Group’ta sekiz yıl danışmanlık yapmış ve GİV’nin kurulmasına katkı sağlamıştı.
GİV ayrıca, "Arkel International LLC" adlı ABD merkezli inşaat ve lojistik firmasını alt yüklenici olarak kullanarak Doğu Avrupalıları, Gazze’ye mal taşıyan kamyon şoförü olarak istihdam etti. "Chicago merkezli McNally Capital", Safe Reach Solutions’a yatırım yaptı. UG Solutions, eski Green Beret "Jameson Govoni" tarafından kuruldu ve 96 ABD Özel Kuvvetler gazisini "M4 tüfekleriyle GİV alanlarında yardım dağıtımını denetlemek için görevlendirdi."
Zorla yerleştirme planları ve ekonomik hesaplamalar
Boston Consulting Group ayrıca, "Filistinlileri zorla Mısır, Ürdün, Somali, Somaliland ve Birleşik Arap Emirlikleri’ne yerleştirme planları" geliştirdi. Bu planlar, yerleştirilecek Filistinlilerin "%25’inin kendi isteğiyle ayrılacağı" ve çoğunun geri dönmeyeceği hesaplamasına dayanıyordu.
BCG, "Filistinlileri zorla tahliye etmenin, onları Gazze’de tutmaktan 23.000 dolar daha az maliyetli olduğunu" öne sürdü.
Ancak, BCG’nin İsrail’in bilinçli açlık ve etnik temizlik politikasını gizleme girişimi kısa sürede bir "halkla ilişkiler felaketine" dönüştü. GİV yüklenicisi Anthony Aguilar, "İsrail askerlerinin yardım için toplanan kalabalığa gerçek mermiyle ateş ettiğini" raporladı.
BM, GİV’nin Mayıs 2025’te faaliyetlerine başlamasından bu yana "yardım almak için çabalayan yaklaşık 1400 Filistinlinin öldüğünü" bildirdi.
Uluslararası tepkiler ve medya operasyonları
GİV, açlığı önlemede yetersiz kaldı; iskelet çocukların fotoğrafları ve açlık raporları uluslararası öfkeyi artırdı.
Temmuz 2025 itibarıyla, İsrail bazı uluslararası yardım örgütlerinin Gazze’ye girişine izin vermek zorunda kaldı. Boston Consulting Group, "personeli suçlayarak, yeni protokoller oluşturarak ve GİV’le arasına mesafe koymaya çalışarak hasar kontrolüne" gitti. Save the Children, BCG ile olan danışmanlık sözleşmesini iptal etti; ancak Dünya Gıda Programı, Dünya Sağlık Örgütü ve Gates Vakfı sözleşmelerini sürdürdü.
Albanese ayrıca, İsrail’in faaliyetlerinden "yalnızca danışmanlık ve güvenlik şirketleri değil, kamu diplomasisi ve propaganda mekanizmalarının da kazanç sağladığını" aktardı. 2025 bütçesinde, İsrail Dışişleri Bakanlığı için "önceki bütçelerin 20 katı, 150 milyon dolar" ayrıldığı, bu paranın “kamu diplomasisi” veya propaganda için kullanıldığı bildirildi.
Google, YouTube’da "45 milyon dolarlık propaganda videosu" yayını gerçekleştirdi; X platformu için "3 milyon dolarlık reklam kampanyası", Outbrain için "2,1 milyon dolarlık ödenek" sağlandı. Ocak 2024 – Temmuz 2025 arasında, İsrail hükümetinin reklam ajansı LAPAM, Google platformlarında "6.000’den fazla reklam" yayımladı, bunların 2.000’i YouTube’daki içerikti. Ayrıca, sosyal medya fenomenlerine "her paylaşım için 7.000 dolar" ödeme yapılmış ve GİV alanlarına davet edilerek İsrail’in imajı güçlendirilmeye çalışılmıştı.
Teknoloji şirketlerinin rolü
Birçok ABD teknoloji şirketi, "Palantir, Google, Amazon ve Microsoft", İsrail ordusuyla sözleşmeler yaparak Gazze operasyonlarını destekledi. Bazı şirketler "yatırımcı baskısı nedeniyle işbirliğini yeniden değerlendirmeye" başladı.
Microsoft, Eylül 2025’te "İsrail’in Azure platformuna erişimini engelledi"; bunun yerine İsrail’in Google ve Amazon’a daha fazla dayanacağı bildirildi. 2021’de, teknoloji devleri İsrail ile "Project Nimbus" adlı 1,2 milyar dolarlık veri depolama sözleşmesi imzaladı. Bu sözleşme, şirketlerin kendi hizmet şartları ve yasal düzenlemeleri ihlal ederek uygulandı, bazı Google çalışanları protesto ederek istifa etti.
Palantir, İsrail’in "Lavender ve Gospel" adlı yapay zekâ hedefleme sistemlerini geliştirmede yer almadığını iddia etti. Ekim 2024’te, Norveç’in en büyük varlık yöneticisi, Palantir hisselerini elden çıkardı. Ancak Microsoft dışındaki şirketler, İsrail’le kârlı işbirliklerini sürdürdü.
Siyasi ve ekonomik etkiler
Paydaşların İsrail şirketlerinden ve eylemlerinden kâr sağlayan kurumlardan çekilmesi yönünde baskı artıyor. Ağustos 2025’te Norveç’in dev fonu, "11 İsrail şirketinden çekildi."
New York Belediye Başkanı Zohran Mamdani, "NYC emeklilik fonu yatırımlarını yenilememe kararını sürdürme" niyetini açıkladı. Ancak BlackRock ve Vanguard gibi şirketler, İsrail ve işgal ve ihlalleri destekleyen şirketlere hâlâ yoğun yatırım yapıyor.
Analiz, İsrail hükümeti için "itibar yönetiminin önemli olduğunu, ancak nihai olarak Gazze’deki hedefleri gerçekleştirmek için ikincil kaldığını" aktardı. GİV’nin başarısızlığı ve BCG’nin prestij kaybına rağmen, İsrail "BM’nin Gazze’deki rolünü zayıflatma amacına" ulaştı.
Ekim 2023 sonrası, İsrail BM’yi atlayarak yardım dağıtımını kontrol etmeyi tercih etti ve Hamas’ın yardımları sistematik olarak çaldığı yönünde "yanıltıcı anlatılar" yaydı.
UNRWA ve uluslararası hukuk
İsrail’in uzun süredir "UNRWA’yı etkisizleştirme" amacı bulunduğu, Mart 2025’e kadar UNRWA’nın Gazze’ye kritik yardım sağladığı belirtildi.
Ekim 2025’te "Uluslararası Adalet Divanı" (UAD), İsrail’in UNRWA personelinin iddia edilen şiddet bağlantılarına dair kanıt sunamadığını ve ajansın faaliyetlerini sürdürmesine izin vermesi gerektiğini belirtti. İsrail, diğer UAD kararlarında olduğu gibi, bu kararı uygulamama niyetini bildirdi.
ABD ve ekonomik ilişkiler
ABD şirketleri, İsrail ile ortaklıklarını sürdürmeye devam ediyor; çünkü "bu işbirliği hâlâ çok kârlı." Ekim 2023 sonrası, ABD askeri yüklenici hisseleri büyük artış gösterdi. İsrail hükümetinin askeri harcamalarını %65 artırmasına rağmen, ekonomi "nispeten güçlü kaldı."
BM Genel Kurulu’nda Eylül 2025’te 10 yeni ülkenin Filistin’i tanıdığı, ancak bunun "Filistinlilerin hayatında hemen etkili olmadığı" kaydedildi. ABD Kongresi’ndeki Demokratlar, İsrail’e karşı "yardıma erişim ve bazı Amerikan bombalarının sağlanmasının engellenmesi" gibi yasalar önerdi. Ancak Ekim 2025 ateşkesi sonrası, bu uluslararası baskının "durgunlaştığı" bildirildi.
Medya ve propaganda stratejileri
Analiz, İsrail’in ve destekçilerinin, dünyayı Gazze’deki kitlesel ihlallerden uzaklaştırmak için "ateşkes ve yeniden yapılandırma anlatıları" geliştirdiğini kaydetti. Ancak İsrail’in Gazze ve Batı Şeria’daki "medya kontrolü ve bilgi engelleme uygulamalarının", uluslararası baskıyı azaltmada yeterli olabileceği, yeniden yapılandırma anlatısının gerekli olmayabileceği ifade edildi.
