İran, nükleer zenginleştirme programının “sıfır zenginleştirme” taleplerinin kabul edilemez olduğunu belirterek, askeri tehditlerin sona ermesi ve haklarına saygı gösterilmesi halinde Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı ile iş birliğine hazır olduğunu açıkladı.
YDH- İran Atom Enerjisi Kurumu Sözcüsü Behruz Kemalvendi, Cumartesi günü yaptığı açıklamada, Avrupa ülkeleri ve Amerika Birleşik Devletleri’nin meşru endişeleri olması halinde İran’ın iş birliğine hazır olduğunu belirtti.
Ancak Kemalvendi, müzakerelerde en kritik noktanın karşı tarafın, İran’ın nükleer zenginleştirme programı ve özellikle “sıfır zenginleştirme” taleplerinin gerçekleşmesinin mümkün olmadığı gerçeğini kabul ettirmesi olduğunu vurguladı.
İran’ın nükleer tesislerine yönelik geçmişte gerçekleştirilen sabotaj ve saldırıların, ülkenin nükleer endüstrisini durdurmaya yetmediğine dikkat çeken Kemalvendi, aksine bu saldırılar sonrası tesislerin daha güçlü ve kaliteli şekilde yeniden inşa edildiğini ifade etti.
Sözcü, sadece nükleer meselelerin değil, İran’ın füze programlarının da ülke için büyük önem taşıdığını belirterek, halkın yerli nükleer sanayiyi güçlü biçimde desteklediğini dile getirdi.
Kemalvendi, kurumun mevcut taleplerinin Meclis Kanunu ve Yüksek Ulusal Güvenlik Konseyi kararları doğrultusunda incelendiğini ve yanıtlandığını söyledi.
İş birliği kararının devam etmesi halinde, sorunların istişare ve görüşmeler yoluyla çözüleceğini belirtti. İran’ın makul ve haklı taleplerinin dikkate alınmasının ise Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) ile ciddi müzakerelerin başlaması için ön koşul olduğunu kaydetti.
Sözcü, “İran’ın nükleer tesislerine yönelik askeri tehditlerin sona ermesi ve İran’ın nükleer haklarına, özellikle zenginleştirme konusunda saygı gösterilmesi halinde, UAEA ile iş birliği koşulları savaş öncesindeki düzeye geri dönecektir” sözleriyle iş birliği zemininin ancak bu şartlarda mümkün olacağını belirtti.
Hatırlanacağı üzere, Tahran 9 Eylül’de UAEA ile iş birliği ve denetimlerin yeniden başlatılması konusunda yeni bir anlaşmaya varıldığını açıklamıştı. Ancak bu anlaşmanın, herhangi bir saldırı veya yaptırımın yeniden uygulanması halinde geçerliliğini yitireceği uyarısı yapılmıştı.
Son gelişmeler ışığında ise İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi, 20 Kasım’da Viyana’da düzenlenen UAEA Yönetim Kurulu’nun kapalı toplantısında, Avrupa tarafının İran nükleer dosyasına ilişkin sunduğu taslak kararın onaylanmasının ardından, ajansla varılan anlaşmanın iptal edildiğini duyurdu.
