İsrail’in Somaliland’ı resmen tanıması, uluslararası alanda karşılığı olmayan bir fiilî yönetimi diplomatik sahneye taşıdı. Karar, Mısır, Türkiye ve Cibuti’nin tepkisine yol açarak Afrika Boynuzu’ndaki dengeleri gündeme getirdi.
YDH- İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu, bugün yaptığı açıklamada ülkesinin “Somaliland Cumhuriyeti’ni bağımsız ve egemen bir devlet olarak resmen tanıdığını” ilan etti.
Böylece İsrail, 1991’de Somali’den ayrılarak bağımsızlığını duyuran ancak bugüne dek uluslararası alanda tanınmayan Somaliland’a resmî statü veren ilk 'devlet' konumuna geldi.
Netanyahu, Dışişleri Bakanı Gideon Sa’ar ve Somaliland Cumhurbaşkanı Abdurrahman Muhammed Abdullahi ile karşılıklı ortak bir bildiriye imza attığını belirterek, bu adımın “ABD Başkanı Donald Trump’ın girişimiyle imzalanan İbrahim Anlaşmaları’nın ruhunu yansıttığını” vurguladı.
İsrail’in kararına yönelik bölgesel tepkinin ilk durağı Mısır oldu. Mısır Dışişleri Bakanı Bedir Abdülati, Somali, Türkiye ve Cibuti dışişleri bakanlarıyla “Afrika Boynuzu’ndaki tehlikeli gelişmeler” başlığıyla art arda görüşmeler gerçekleştirdi.
Mısır Dışişleri Bakanlığı, Abdülati'nin Somali Dışişleri Bakanı Abdüsselam Abdi Ali, Türkiye Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ve Cibuti Dışişleri Bakanı Abdulkadir Hüseyin Ömer ile İsrail’in Somaliland’ı tanıma kararını değerlendirdiğini duyurdu.
Açıklamada, dört bakanın söz konusu adımı “tamamen reddettiği ve kınadığı” aktarıldı. Ülkeler, Somali’nin “birliğine, egemenliğine ve toprak bütünlüğüne tam destek” verildiğini belirterek, Somali devletinin istikrarını tehdit edecek “tek taraflı adımların kesinlikle kabul edilmeyeceğini” ifade etti. Ayrıca, “Somali’nin meşru kurumlarına desteğin süreceği ve ülkenin birliğiyle çelişen paralel oluşum dayatmalarının reddedildiği” kaydedildi.
Arka plan: Tanınmayan devlet, fiilî yönetim
Somaliland, 1991’de Somali’den tek taraflı bağımsızlığını ilan etmesine karşın uluslararası alanda tanınmadı. Ancak yıllar içinde pek çok etkili ülke bölgede irtibat ofisleri açarak Somaliland ile temasını sürdürdü. İsrail’in adımı, bu fiilî statüyü uluslararası siyasetin gündemine yeniden taşıdı ve Afrika Boynuzu’ndaki güç dengelerini tartışmaya açtı.
