ABD'li üst düzey bir yetkili, Rusya'nın Donbass'ın statüsüne ilişkin yapılacak referandum süresince ateşkes uygulanmasını kabul ettiğini bildirdi.
YDH - Axios haber sitesine konuşan üst düzey bir ABD'li yetkili, Rusya'nın Donbass'ın statüsüyle ilgili yapılacak referandum süresince çatışmaları durdurmayı kabul ettiğini belirtti.
Yetkili, Moskova'nın daha önce çatışmaların dondurulmasına karşı çıktığını ve nihai bir barış anlaşmasının imzalanmasını şart koştuğunu hatırlatarak, gelinen noktada oylamanın organize edilebilmesi için bir duraksamaya ihtiyaç duyulduğunun Rus tarafınca kabul edildiğini bildirdi.
Ateşkes süresi pazarlığı sürüyor
Kaynak, Ukrayna'nın 60 günlük bir ateşkes konusunda ısrarcı olduğunu, Rusya'nın ise bu süreyi kısaltmaya çalışabileceğini ifade etti.
ABD tarafı, anlaşma kapsamında ateşkes fikrini desteklemekle birlikte, uygulamanın lojistik açıdan zorlu olacağını kabul ediyor.
ABD'nin barış planında, Donbass'ın silahsızlandırılmış "serbest iktisadi bölge" olması teklif ediliyor. Ukrayna tarafı, Rusya'nın bölgedeki birliklerini çekmesi şartıyla bu öneriye sıcak bakıyor.
Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy, herhangi bir toprak ödününü içeren kararın ancak ülke genelinde yapılacak bir referandumla onaylanabileceğini vurguladı.
Washington ve Kiev'den edinilen bilgilere göre, Donbass üzerindeki kontrol ve Zaporojye Nükleer Santrali meselesi dışındaki tüm parametrelerde uzlaşma sağlandı. Bu kapsamda Ukrayna'ya ABD ve Avrupa tarafından güvenlik garantileri verilmesi de kararlaştırıldı.
Üst düzey ABD'li yetkili, Beyaz Saray'ın, NATO Antlaşması'nın kolektif savunmayı içeren 5. maddesi model alınarak hazırlanan belgeyi onay için Senatoya göndermeye hazır olduğunu teyit etti.
Zelenskiy, hafta başında yaptığı açıklamada, "ABD ve Avrupa, Ukrayna'ya güvenlik garantileri sağlayacak. Rusya'nın Ukrayna'ya yeniden saldırması durumunda askeri yanıt verilecek ve yaptırımlar tekrar devreye sokulacak" dedi.
Avrupa'nın en büyük nükleer santrali olan Zaporojye'nin yönetimi konusundaki görüşmeler ise devam ediyor. ABD, kendisinin öncü rol oynayacağı üçlü bir format önerirken; Kiev, Rusya'nın dışlandığı ve Washington ile eşit haklara sahip olduğu bir yönetim modelinde ısrar ediyor. Moskova ise Ukrayna'nın yönetimden tamamen çıkarılmasını talep ediyor.
Barış planındaki 20 madde
Vladimir Zelenskiy, 24 Aralık tarihinde savaşın sona erdirilmesine yönelik 20 maddelik planın tamamını kamuoyuna duyurmuştu.
Plana göre; Moskova ve Kiev arasında uluslararası denetime tabi bir saldırmazlık anlaşması imzalanacak ve Ukrayna'nın egemenliği doğrudan sözleşmede yer alacak. Ukrayna ordusunun barış dönemindeki mevcudu 800 bin askerle sınırlandırılacak.
Ukrayna nükleer silahsız statüsünü koruyacak, AB üyelik tarihi netleşecek ve ABD ile hızlandırılmış serbest ticaret anlaşması imzalayacak. Rusya ise Avrupa ve Ukrayna'ya saldırmayacağını yasal güvence altına alacak.
Moskova'dan itiraz: "Taleplerimiz karşılanmıyor"
Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Sergey Ryabkov bugün yaptığı açıklamada, Zelenskiy'nin planının Rusya'nın ABD ile müzakere ettiği metinden "radikal biçimde farklı" olduğunu belirtti.
Bloomberg'in Kremlin kaynaklarına dayandırdığı habere göre Moskova, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in taleplerini dikkate almadığı gerekçesiyle bu versiyonun değiştirilmesi için baskı yapıyor.
Rusya'nın öncelikli talepleri arasında NATO'nun doğuya doğru genişlemeyeceğine dair garantiler, Ukrayna'nın tarafsızlık statüsünün tescil edilmesi ve Ukrayna ordusunun mevcuduna yönelik daha sert kısıtlamalar bulunuyor. Ayrıca Moskova, Rusçanın statüsü, yaptırımların kaldırılması ve Rusya Merkez Bankasının dondurulan varlıklarının akıbeti konusunda netlik bekliyor.
