Küresel petrol fiyatlarındaki gerileme ve Rus ihracat markalarına uygulanan rekor indirimler, bazı tedarikçilerin zarar etmesine yol açıyor.
Yazar: Admin
YDH - Reuters tarafından yapılan hesaplamalar, Aralık ayında Rus petrolü için ihracat terminallerinde uygulanan indirimlerin tarihi zirvelere yaklaştığını gösteriyor. Bu durum, düşük küresel yakıt fiyatlarıyla birleştiğinde tedarikçiler arasında kayıplara neden oluyor.
Ajansın haberine göre, Rus petrolü ile Brent petrolün varil fiyatı arasındaki fark bu ay 20 ile 30 dolar seviyesine ulaştı.
2022 yılının başından bu yana görülen en büyük fiyat uçurumu, bazı tedarikçilerin kâr marjlarını ortadan kaldırarak doğrudan zarara yol açtı.
Vergi muafiyetleri kârlılık için belirleyici
Birçok Rus şirketi, kârlılığını ancak devletin sunduğu teşvikli vergi oranları sayesinde koruyabiliyor.
BKS Mir İnvestitsiy Rusya hisse senetleri birimi yöneticisi Kirill Bahtin konuya ilişkin yaptığı değerlendirmede, "Üretim segmentindeki gelirler; vergiler, üretim ve nakliye masrafları karşılandıktan sonra ortalama olarak artı değerde kalmaya devam ediyor. Ancak bazı petrol projeleri, özellikle üretim zorlukları nedeniyle gerçekten eksi yazıyor" dedi.
Analistler, Tabii Kaynaklar Üretim Vergisindeki (NDPİ) indirimli oranların kârlılığın sürdürülmesinde hayati rol oynadığını vurguluyor.
Reuters tahminlerine göre, Rus petrol üretim şirketlerinin yarısından fazlası sıfır veya indirimli vergi oranlarından yararlanma hakkına sahip. Bu teşvikler, maliyetlerin karşılanmasını ve geliştirme projelerinin finanse edilmesini sağlıyor.
İhracat rotasına göre kâr marjı değişiyor
Haberde yer alan hesaplamalar, sıfır vergi oranına sahip üreticilerin yaklaşık yüzde 20'sinin, Ural petrolünün Aralık ayı fiyatları üzerinden varil başına yaklaşık 20 dolar kâr elde ettiğini ortaya koyuyor.
Buna karşın kârlılık, yakıtın nereye ihraç edildiğine bağlı olarak ciddi farklılıklar gösteriyor.
Türkiye'ye yapılan sevkiyatlarda fiyatlar, Çin'e gönderilen Ural petrolüne kıyasla varil başına 10 dolar daha yüksek olabiliyor.
Reuters, Pekin'in ağırlıklı olarak Uzak Doğu'daki Kozmino limanından sevk edilen ve Ural petrolüne göre 3-4 dolar primle satılan ESPO markasını tercih ettiğini, bunun da ihracatçıların nakliye masraflarını düşürdüğünü not ediyor.
Lojistik ve maliyet baskısı artıyor
Yüksek vergi oranlarıyla karşılaşan, üretim maliyetleri yüksek ve lojistik süreçleri karmaşık olan şirketler, varil başına 5 dolara kadar zarar edebiliyor.
Reuters analizine katılan uzmanlar, öz mal gemi filosuna sahip olmanın ve üretim lokasyonunun kârlılık üzerinde doğrudan etkili olduğunu, zira lojistik giderlerinin kârı eritmeye devam ettiğini belirtiyor.
Rusya Başbakan Yardımcısı Aleksandr Novak, Kasım ayında yaptığı açıklamada, sektörün yeni yaptırımlara uyum sağlaması ve lojistiğin yeniden yapılandırılmasıyla indirimlerin bir-iki ay içinde azalacağını öngördüklerini ifade etmişti.
ABD'nin Ekim ayında Lukoil ve Rosneft gibi dev şirketler ile iştiraklerini yaptırım listesine almasının ardından Türkiye, Çin ve Hindistan gibi ana alıcılara yapılan sevkiyatlarda hacimsel düşüşler yaşanmıştı.
Aralık ayında Bloomberg tarafından paylaşılan veriler ise Rusya'nın günlük ortalama petrol ihracat akışının Mayıs 2023'ten bu yana en yüksek seviyeye ulaştığına dikkat çekmişti.
Ancak tankerlerin boşaltılmasındaki gecikmeler nedeniyle stokların arttığı, Hindistan ve Çin kıyılarında çok sayıda geminin beklediği bildirilmişti.
